De welvaart van een havenplaatsje (1312)

Ouddorp – de naam zegt het al – is heel oud. Het dorp ligt midden op het eilandje Goeree en heeft dan nog geen haven. De plaatselijke vissers zullen hun scheepjes eerst op het strand hebben getrokken.

Toch is op een gegeven moment een haventje gemaakt aan de oostkant van het eiland. Over de plaats is goed nagedacht, want zo komen de scheepjes aan de achterkant van het eilandje te liggen, beschermd tegen de stormen op zee. De schepen hebben zo een goede haven ofwel een goede reede.  

Door de gunstige ligging ten opzichte van de scheepvaart op Engeland, kan Goedereede uitgroeien tot een plaats van betekenis. Niet alleen wordt Goedereede aangedaan door de plaatselijke vissers, ook handelsschepen die wachtend op een gunstige wind op zee gaan hier tijdelijk voor anker. 

Goedereede wordt al snel belangrijker dan Ouddorp en krijgt in 1312 zelfs stadsrechten. Met die stadsrechten kan het plaatselijk bestuur zelf allerlei regels en wetten opstellen, zelf de rechtspraak regelen en krijgen inwoners ook verschillende voordelen. 

Omdat Goedereede een belangrijke havenplaats is geworden, die daardoor ook voor vijanden een interessant doelwit kan zijn, krijgt het stadje een ommuring. Rondom Goedereede komt een stevige stadsmuur te lopen met op een aantal plaatsen een stadspoort waar doorheen je het stadje in en uit kunt gaan. Deze poorten kunnen bij naderend gevaar met stevige deuren worden afgesloten. Over de haven is een havenpoort, die tegenwoordig is afgebeeld op het gemeentewapen van Goedereede. Op verschillende plekken in Goedereede is in het straatwerk nog te zien waar de poorten hebben gestaan.  

De welvaart van Goedereede als havenplaats is maar van korte duur. Door het ontstaan van ondiepten vóór de haven komt er vrij plotseling een eind aan de groei en bloei van het stadje. Omdat de haven steeds moeilijker bereikbaar wordt, verdwijnen de handel en visserij. Mensen vertrekken en de inwoners gaan zich voornamelijk richten op de landbouw, zoals de meeste dorpen op de eilanden Goeree en Overflakkee.

Wilt u meer weten, klik dan op onderstaande documenten: